„Marsz, marsz, me serce na kalwaryje!...

O świętego krzyża góro ty wspaniała,

Ileż ty już ludu u swych stóp widziała”.

(Aleksander Majkowski, Pielgrzymka wejherowska)

„Marsz, marsz, czemprędzej, już larum biją.

Zchodźcie się zewsząd na Kalwaryją.

Z dołu do góry nam iść potrzeba,

Tam nam pokażą drogę do nieba.

(ks. Szczepan Keller, pieśń pielgrzymki kościerskiej)

Ruch pielgrzymkowy do wejherowskiego Sanktuarium trwa, można tak powiedzieć, nieprzerwanie od samego początku. Szczególną wartość dla rozwoju ruchu pątniczego miały dekrety papieskie ogłaszające możliwość zyskania odpustu zupełnego. Pierwszy z nich pochodzi już z 1661r. Kolejny z marca 1678r. dekret Innocentego XI zmienia możliwość zyskania odpustu zupełnego z okresu czasowego na okres wieczysty. Swoim zasięgiem pielgrzymkowym w XVII i XVIII w. Wejherowo obejmuje nie tylko Kaszuby i Pomorze, ale także i Warmię.

Do najstarszych notowanych pielgrzymek należała grupa gdańska wyruszająca z Gdańska Chełmu (Stolcenberg). W XIX w. tradycje tamtej grupy przejęli pielgrzymi z Oliwy (dzielnica Gdańska). Ta kompania jest najstarszą i nazywana przez pozostałe „matką wszystkich pielgrzymek”.
O ponad 300 –letniej tradycji pielgrzymkowej mówi się także w stosunku do grupy z Kościerzyny
(do pokonania pielgrzymi mają ok. 100 km), Pucka i Oksywia (dzielnica Gdyni). W miarę powstawania nowych parafii zwiększyła się liczba oficjalnych pielgrzymek pieszych i dziś do Wejherowa przybywa ich, co roku ponad 70. Inną kwestią pozostają pielgrzymki zmotoryzowane oraz pielgrzymi indywidualni.

Wartym podkreślenia jest tutaj fakt, że wokół powitań grup pielgrzymkowych,
a dokładniej mówiąc wśród feretronów (obrazów pielgrzymkowych) wytworzył się pewien ceremoniał, gdzie indziej niespotykany, nieznany jak tylko na Kaszubach. Jest to ukłon w kształcie krzyża między feretronami kompanii pątniczych oraz między feretronami a Kalwarią.

Franciszkanie, chcąc ułatwić nabożne rozpamiętywanie tajemnic Bożej Męki już
|w 1717r. rozpoczęli wydawanie modlitewników, tzw. kalwaryjek. Drukowane po polsku, jak i kazania, nabożeństwa głoszone w języku polskim chroniły miejscową ludność przed wynarodowieniem. Kalwaryjki wydawane są do dnia dzisiejszego.

Obecnie na Kalwarii w ciągu roku celebrowanych jest pięć odpustów z okazji uroczystości Wniebowstąpienia Pańskiego, Trójcy Świętej, NMP Uzdrowienia Chorych, Wniebowzięcia NMP
i Podwyższenia Krzyża.

Na rolę, jakie to święte miejsce odegrało w swojej historii nazywane jest przez Kaszubów duchową stolicą.